Ricardo Palma, een van de meest representatieve figuren van de romantische stijl van Peruaanse en Latijns-Amerikaanse poëzie, wordt ook beschouwd als een van de beste Spaanssprekende schrijvers van de negentiende eeuw.
Deze veelzijdige schrijver met een verfrissende geest Hij was de maker van verschillende werken die uiteenlopende genres bestreken, zoals poëzie, essays, kronieken en historische fictieverhalen. Onder zijn meest opmerkelijke werken vinden we de beroemde “Peruaanse tradities”, een verzameling verhalen geboren uit de mix tussen kroniek en creatieve interpretatie van de geschiedenis van Peru, die we later in dit artikel zullen noemen.
Historische en literaire context van Ricardo Palma
Ricardo Palma werd geboren op 7 februari 1833 in Lima, Peru, in een tijd waarin de wind van onafhankelijkheid en de strijd voor de emancipatie van Latijns-Amerika een sterke impact hadden op het politieke en sociale leven van de nieuw gevormde landen. In zijn werk en in zijn politieke leven, weerspiegelt Palma die zoektocht om de Peruaanse geschiedenis onder een kritische en satirische lens te portretteren, zonder ooit de humoristische toets te verliezen die zijn literaire stijl kenmerkt.
Palma begon zijn literaire carrière op zeer jonge leeftijd en viel al snel op door zijn passie voor de geschiedenis van Peru, maar toonde ook grote belangstelling voor de geschiedenis van Peru. literaire vormen van romantiek en in cijfers als Víctor Hugo y George Gordon Byron, wiens werken een stempel op zijn stijl hebben gedrukt. Dankzij deze culturele achtergrond ontwikkelde Palma een literair werk dat laveerde tussen ironie, gebruiken en heftige maatschappijkritiek, aspecten die vooral naar voren komen in wat zijn beroemdste werk zou worden: de 'Peruaanse Tradities'.
Peruaanse tradities: genre en stijl
De 'Peruaanse tradities' Ze vormen een literair werk dat van groot belang is, niet alleen voor de Peruaanse literatuur, maar voor alle Latijns-Amerikaanse verhalen. Ze werden voor het eerst gepubliceerd in 1872 en tot de laatste editie in 1910 had Palma 18 delen bereikt, die meer dan 453 tradities bevatten, verdeeld over verschillende series. In deze verhalen combineert Palma mondelinge traditie, historische kroniek en verbeelding om episoden uit het verleden van Peru te vertellen, voornamelijk uit de onderkoninkrijk, maar ook uit de pre-Spaanse en onafhankelijke tijd.
De moderniteit van zijn proza is verrassend, zijn vermogen om zelfs op de meest dramatische momenten humor te tonen en zijn scherpte om karakters en situaties te construeren die deel uitmaken van het verhaal. Peruaans populair geheugen. Het is in de Tradities waarin Palma zichzelf profileert als chroniqueur van het Peru uit het verleden, met verhalen die ons terugvoeren naar zowel de Inca- als de koloniale tijd en de eerste jaren van de Republiek, maar altijd vanuit een kritisch perspectief en, in veel gevallen, satirisch.
Terugkerende thema's in Peruaanse tradities
De onderwerpen die aan bod komen in de tradities Ze zijn erg breed en omvatten verhalen die variëren van humoristische anekdotes tot duistere legendes. In totaal zijn er binnen het werk drie grote thematische groepen te vinden:
- Inca-verhalen: Er zijn 6 tradities die verhalen vertellen over het Inca-rijk, altijd met een focus op historische en mythologische figuren. Een voorbeeld hiervan is 'De Zoon van de Zon', waarbij Palma een mythe creëert rond de goddelijke oorsprong van de Inca's.
- Vicekoninklijke tradities: Met 339 verhalen is het het meest voorkomende thema in zijn werk. Deze verhalen onderzoeken alle soorten alledaagse gebeurtenissen in het koloniale Lima, met de nadruk op de Morele verval en de politiek van die tijd. Daarin schroomt Palma er niet voor om de Spaanse autoriteiten belachelijk te maken, bijvoorbeeld in zijn beroemde traditie 'Don Dimas de la Tijereta'.
- Verhalen over emancipatie en de republiek: Deze 43 verhalen draaien om de gebeurtenissen die ertoe leidden dat Peru onafhankelijk werd van Spanje en de politieke gebeurtenissen tijdens de vorming van de Republiek. Hier geeft Palma ons een breed overzicht van de ambities, het verraad en de utopieën van de eerste republikeinse heersers.
Andere werken van Ricardo Palma
Ricardo Palma wijdde zijn hele leven niet alleen zijn pen aan 'Tradities'. Hij maakte ook uitstapjes naar andere literaire genres:
- Poëtische werken: Ze werden gepubliceerd tussen 1855 en 1895 en bevatten titels als 'Verbs and Gerunds', 'A San Martín' (1890) en 'Pasionarias' (1870).
- Drama's en toneelstukken: Tot zijn eerste werken behoren 'Rodil' (1851), een drama dat door de auteur werd vernietigd, en 'The Son of the Sun' (1849), geïnspireerd door het Inca-rijk.
- Historische essays: Palma onderzocht het historische essay ook in werken als 'Anales de la Inquisición de Lima' (1863).
- Journalistiek: Zijn hele leven werkte hij samen met nationale en internationale tijdschriften en kranten, in zijn vroege jaren als directeur van 'El Diablo' en 'El Burro'.
Ricardo Palma en de Nationale Bibliotheek van Peru
Een van de grote prestaties van Ricardo Palma was zijn werk bij de wederopbouw van de Nationale Bibliotheek van Peru na de bijna verwoesting ervan tijdens de Pacific War. In 1884 werd hem de leiding van de instelling toevertrouwd, die had geleden onder de plundering van 10.000 boeken door de binnenvallende Chileense troepen. Palma, met een schamel budget, was verantwoordelijk voor het inzamelen van boekendonaties uit het buitenland, wat de bijnaam opleverde “de bedelaar-bibliothecaris”.
Als directeur van de Nationale Bibliotheek tot 1912 maakte Palma er een referentiecentrum voor het land van. Zijn werk speelde niet alleen een belangrijke rol bij het herstel van verloren literair erfgoed, maar hielp ook Peru in contact te komen met geleerden en schrijvers van over de hele wereld.
Die liefde voor boeken en het doorzettingsvermogen van Ricardo Palma laten een erfenis achter die tot op de dag van vandaag levend blijft. In feite is de Ricardo Palma Universiteit in Lima het bewijs van het respect en de bewondering die het land koestert voor zijn grootsten traditionalistisch.
Ricardo Palma blijft na zijn dood in 1919 een fundamentele referentie in de Latijns-Amerikaanse literatuur, vooral omdat hij een uniek genre heeft gecreëerd als de 'Peruaanse tradities'.